نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران

چکیده

هدف: هدف پژوهش حاضر امکان‌سنجی و راه‌اندازی خدمات مشاوره اطلاعاتی و مشاوره خوانندگان در کتابخانه‌های عمومی استان سمنان به‌عنوان خدمتی مبتنی بر کارآفرینی در کتابخانه‌های عمومی است.
روش‌شناسی: پژوهش حاضر با استفاده از روش ترکیبی اکتشافی انجام شده است. در بخش کیفی مهم‌ترین مفاهیم در حوزه مشاوره اطلاعاتی و کارآفرینی در کتابخانه‌ها با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته با کتابداران کتابخانه‌های عمومی شهر سمنان شناسایی شد و در بخش کمی مفاهیم و موضوعات شناسایی‌شدهمورد ارزیابی قرار گرفت. جامعه آماری از بین کلیه کتابداران کتابخانه‌های عمومی استان سمنان است که 110 نفر بودند، که نمونه‌گیری پژوهش با استفاده از جدول مورگان به حجم 86 نفر به‌صورت تصادفی انتخاب شدند.  
یافته‌ها: بیش از 74 درصد کتابداران کتابخانه‌های عمومی استان سمنان مایل به راه‌اندازی خدمات مشاوره اطلاعاتی و مشاوره خوانندگان در کتابخانه عمومی استان بوده‌اند. ازنظر کتابداران، خدمات مشاوره اطلاعاتی و مشاوره خوانندگان باعث جذب بیشتر مخاطبان کتابخانه‌ها، استفاده بهینه از امکانات و منابع کتابخانه شده و رضایت بیشتر مراجعین و بهره‌وری بیشتر کتابداران را فراهم خواهد نمود. همچنین ازنظر کتابداران کتابخانه‌های عمومی استان سمنان از مهم‌ترین ویژگی‌های نیروی انسانی ارائه‌دهنده خدمات مشاوره اطلاعاتی و مشاوره خوانندگان، روابط عمومی بالا و مهارت‌های ارتباطی مناسب، متعهد و متخصص بودن نیروهای انسانی در حرفه و علاقه­مند به ارتباط گرفتن با دیگران و کار مشاوره،  خوش‌اخلاق بودن و برخورد مناسب کتابداران بوده است.
نتایج: یکی از زمینه‌های کارآفرینی در رشته علم اطلاعات و دانش شناسی می­تواند ارائه خدمات مشاوره اطلاعاتی و مشاوره خوانندگان به‌صورت الکترونیکی و نیز راه‌اندازی تلفن مشاوره اطلاعاتی باشد که می­توان پس از اخذ مجوزهای لازم از نهادهای مرتبط انجام پذیرد.
اصالت و ارزش: خدمات مشاوره اطلاعاتی و مشاوره خوانندگان در کتابخانه‌ها به‌ویژه کتابخانه‌های عمومی می‌تواند افق‌های تازه­ای را فراروی کارآفرینی و اشتغال فارغ‌التحصیلان و ارتقای حرفه فراهم نماید.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Opinion of Librarians Regarding Entrepreneurship in Public Libraries through the Establishment of Information Consulting and Readers' Advisory Services

نویسنده [English]

  • Hossein Moradimoghadam

Assistant Professor, Semnan University, Semnan, Iran

چکیده [English]

Purpose: Information consulting services and readers' advisory services are often overlooked in public libraries, which are widely recognized as centers for learning. This research aims to assess the feasibility and implementation of information consulting and readers' advisory services in the public libraries of Semnan, with a focus on entrepreneurship in public libraries.
Methodology: A mixed exploratory approach was used for this research. Qualitatively, semi-structured interviews were conducted with librarians from public libraries in Semnan to identify key concepts related to information consulting and entrepreneurship in libraries. Quantitatively, these concepts were evaluated using a survey distributed to librarians from public libraries in Semnan.
Findings: The findings revealed that over 74% of public library librarians in Semnan were interested in establishing information consulting and readers' advisory services in their libraries. According to librarians, these services would attract more library users, maximize the utilization of library resources, and increase satisfaction among library patrons. Librarians also emphasized the importance of strong public relations and communication skills, expertise in the field, and a genuine interest in helping others as essential characteristics for those providing information consulting and readers' advisory services.
Results: Entrepreneurial opportunities within the field of Knowledge and Information Science can include electronic information consulting and readers' advisory services, the establishment of information consultation phone lines (subject to the necessary permits), and the provision of family counseling and psychology services. It is also suggested that specialized information consulting courses and training be provided to librarians to create employment opportunities for graduates. This entrepreneurial approach can generate income for public libraries.
Value: Information consulting and readers' advisory services in public libraries, particularly in Semnan province, offer potential for entrepreneurship and employment, fostering professional growth within the field of Knowledge and Information Science.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Information Consulting and Readers' Advisory Services
  • Public Libraries
  • Semnan Province
  • Entrepreneurship
باقری، معصومه؛ شریف، عاطفه؛و تجعفری، معصومه. (1396). دسته‌بندی خدمات عمومی کتابخانه‌های دانشگاهی دانشگاه فردوسی مشهد بر اساس مدل رضایت مشتری کانو. پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی، 7(1)، 192-217. doi: 10.22067/riis.v7i1.49223
علیمرادی، زهرا؛ زره ساز، محمد؛و  عظیمی وقار، ‌علی. (1401). شایستگی های شغلی مطلوب برای تصدی شغل مشاوره اطلاعاتی در ایران، مجله تعامل انسان و اطلاعات، 9(3)، 64-76. http://dorl.net/dor/20.1001.1.24237418.1401.9.3.8.8
فدائی عراقی، غلامرضا.(1391). سخن سردبیر: مشاورۀ اطلاعاتی، امری فراموش شده در کتابخانه‌ها و مراکز اطلاع‌رسانی . تحقیقات اطلاع‌رسانی و کتابخانه‌های عمومی، ۱۸ (۴)،361-357. 20.1001.1.26455730.1391.18.4.1.0
فدائی، غلامرضا. (1391). کارکردهایی جدید برای کتابخانه‌ها و مراکز اطلاع‌رسانی. تحقیقات اطلاع‌رسانی و کتابخانه‌های عمومی. ۱۸ (۱) ،۷-۲۴.
قنادی نژاد، فرزانه.(1401).کارآفرینی در کتابخانه های عمومی: مروری بر مطالعات انجام شده با روش فراترکیب. پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی، 12(1)، 100-120. https://doi.org/10.22067/infosci.2022.24194.0
 
Frank, D. G., Raschke, G. K., Wood, J., & Yang, J. Z. (2001). Information consulting: The key to success in academic libraries. The Journal of Academic Librarianship, 27(2), 90-96. https://doi.org/10.1016/S0099-1333(00)00180-4
Ocholla, D. N. (1998). Information consultancy and brokerage in Botswana. Journal of Information Science, 24(2), 83-95. https://doi.org/10.1177/016555159802400203
Shahrzadi, L., & Ashrafi-rizi, H. (2016). Health information consulting: Key role of medical Librarians. Journal of Medical Education Development9(21), 1-4.‏ 20.1001.1.22519521.1395.9.21.10.7