نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• یعقوب نوروزی ¹
• حمیدرضا رادفر ²
• نیره جعفری فر ³

¹ استاد، گروه علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه قم، قم، ایران

² . استادیار، مرکز اسناد فرهنگی آسیا،‌ پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران.

³ کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی قم، قم، ایران

چکیده

هدف: هدف پژوهش شناسایی خدمات کتابخانه‌های عمومی در بلایا و تعیین میزان اهمیت ارائه آن‌ها در پیش، حین و پس از بلایا است.
روش‌شناسی‌: پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش اجرا توصیفی - پیمایشی است. برای شناسایی خدمات کتابخانه‌های عمومی در بلایا از روش دلفی فازی با بهره‌گیری از نظرات 62 کتابدار کتابخانه‌های عمومی استفاده شد. خدمات شناسایی شده با استفاده از روش بی.دبلیو.ام از دیدگاه صاحب نظران خدمات کتابخانه‌های عمومی اولویت‌بندی و میزان اهمیت بکارگیری آن‌ها در کتابخانه‌های عمومی کشور در مواجه با بلایا مشخص شد.
یافته‌ها: طراحی الگوی خدمات کتابخانه‌های عمومی در بلایا در ایران متشکل از 33 خدمت در سه بخش پیش از بلایا (14 خدمت)، حین بلایا (12 خدمت) و بعد از بلایا (7 خدمت) است
نتایج: پُراهمیت‌ترین، به خدمات حین بلایا اختصاص یافت و خدمات پیش و پس از بلایا به ترتیب در اولویت‌های بعدی جای گرفتند. از بین 33 خدمت شناسایی شده، سه خدمت ارائه شده در زمینه اجرایی حین بلا، اجرای طرح کتابخانه سیار سفیر سلامت؛ تشکیل کمپین داوطلبانه و خودجوش بین کتابداران جهت کمک‌رسانی؛ تشکیل کارگروه تخصصی برآورد سریع نیازهای کتابخانه بلادیده در ابتدا بلا؛ به ترتیب رتبه اول تا سوم را کسب کردند.
اصالت و ارزش: . پژوهش حاضر کوشید با استناد به پیشینه‌های علمی، دیدگاه کتابداران کتابخانه‌های عمومی و صاحب نظران رشته، به طراحی الگوی خدمات قابل ارائه توسط کتابخانه‌های عمومی در بلایا بومی سازی شده و قابل کاربرد در ایران ارائه کند.

کلیدواژه‌ها

• طراحی الگوی خدمات
• خدمات کتابخانه‌ عمومی
• بلایا
• خدمات دهی در بحران

موضوعات

• ابعاد اقتصادی مطالعات داده، اطلاعات و دانش

عنوان مقاله [English]

Determination and prioritization public library services in disasters

نویسندگان [English]

• Yaghoub Norouzi ¹
• hamidreza Radfar ²
• Nayereh Jafarifar ³

¹ Knowledge and Information Science, University of Qom, Qom, Iran

² Cultural Documentation center, Institute for Humanities and Cultural Studies, Tehran, Iran

³ Department of Knowledge and Information Science; Qom University of Medical Sciences; Qom. Iran

چکیده [English]

Purpose: The purpose of this research is to identify the services of public libraries in disasters and to determine the importance of providing them before, during and after disasters.
Methodlogy: The research is applied in terms of purpose and descriptive-survey in terms of implementation method. The services of public libraries in disasters were identified using the fuzzy Delphi method based on the opinion of 62 public library librarians, using the B.W.M. Confronting disasters was identified
Findlings: The design of the service model of public libraries during disasters in Iran consists of 33 services in three sections before disasters (14 services), during disasters (12 services) and after disasters (7 services). The most important was assigned to disaster services, and pre-disaster and post-disaster services were placed in the next priorities, respectively.
Conclusion: Among the 33 identified services, three services were provided in the field of implementation during the disaster, the implementation of the health ambassador's mobile library project; Forming a voluntary and spontaneous campaign among librarians to help; Forming a specialized working group to quickly estimate the needs of the damaged library at the beginning of the disaster; They won first to third place respectively.
Value: The present study tried to design a model of services that can be provided by public libraries in disasters that can be localized and applicable in Iran by referring to scientific backgrounds, the views of public library librarians and experts in the field.

کلیدواژه‌ها [English]

• Service Model Design, Public Library Services
• Disasters
• Serving in Crisis