نشریه مطالعات دانش پژوهی

مطالعه عوامل مرتبط با جابجایی علمی بین‌المللی اعضای هیئت علمی دانشگاه تبریز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران (نویسنده مسئول) akbar.majidi@tabrizu.ac.ir

2 دانشیار، گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

3 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد، گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

چکیده

هدف: هدف این پژوهش شناسایی و تعیین میزان اهمیت عوامل مرتبط با جابجایی علمی بین­المللی اعضای هیئت علمی دانشگاه تبریز با استفاده از روش تحلیل عاملی اکتشافیاست.
روش‌شناسی‌: این پژوهش ازنظر هدف کاربردی و ازنظر شیوه گردآوری داده­ها از نوع توصیفی - پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل اعضای هیئت علمی دانشگاه تبریز بود. داده­های پژوهش از طریق مطالعه کتابخانه­ای و پرسشنامه گردآوری شد. داده­های گردآوری‌شده با استفاده از روش تحلیلی عاملی اکتشافی مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفته و عوامل مرتبط استخراج شدند.  
یافته‌ها: پس از مطالعه متون تعداد 25 شاخص شناسایی و با استفاده از روش تحلیل عامل اکتشافی در شش عامل دسترسی به منابع و تسهیلات تحقیقاتی، کسب سابقه و اعتبار علمی، محیط و شرایط کاری دانشگاه­ها، قرابت فرهنگی-جغرافیایی، توسعه همکاری­های علمی، هزینه­های اقامت دسته­بندی شدند. میزان اهمیت هریک از شاخص­ها از دیدگاه آزمودنی­ها بررسی شد. شاخص اعتبار و شهرت دانشگاه‌ها با میانگین 4.5، توسعه و پیشرفت حرفه‌ای با میانگین 4.4، در جهت ایجاد یک سابقه علمی و پژوهشی قوی با میانگین 4.3، مشاهده فعالیت‌ها و روش‌های کار دیگران با میانگین 4.3 دارای بیشترین اهمیت بودند.
نتایج: نتایج به‌دست‌آمده نشان داد که شش عامل: دسترسی به منابع و تسهیلات تحقیقاتی، کسب سابقه و اعتبار علمی، محیط و شرایط کاری دانشگاه‌ها، عامل قرابت فرهنگی-جغرافیایی، توسعه همکاری­های علمی، هزینه­های اقامت عوامل مرتبط با جابجایی علمی بین­المللی اعضای هیئت علمی دانشگاه تبریز هستند.
اصالت و ارزش: این پژوهش از جهت اینکه به شناسایی عوامل مرتبط با جابجایی علمی بین­المللی اعضای هیئت ­علمی دانشگاه تبریز پرداخته است حائز اهمیت می­باشد. این عوامل می‌­توانند در سیاست‌گذاری و تسهیل و تشویق به جابجایی علمی بین­المللی  پژوهشگران و بین‌المللی شدن دانشگاه­ها موردتوجه قرار گیرند.   

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Studying the Factors Related to the International Scientific Mobility of Faculty Members of the University of Tabriz

نویسندگان [English]

  • Akbar Majidi 1
  • Afshin Hamdipour 2
  • samaneh rashedi 3

1 Assistant Professor, Knowledge and Information Science Department, Faculty of Education and Psychology, University of Tabriz, Tabriz, Iran (Corresponding Author) akbar.majidi@tabrizu.ac.ir

2 Associated Professor, Knowledge and Information Science Department, Faculty of Education and Psychology, University of Tabriz, Tabriz, Iran

3 Master, Department of Knowledge and Information Science, Faculty of Education and Psychology, University of Tabriz, Tabriz, Iran

چکیده [English]

Purpose: The purpose of this research is to identify and determine the importance of factors related to the international scientific mobility of Tabriz University faculty members using exploratory factor analysis.
Methodology: This research is applied in terms of purpose and descriptive survey in terms of the data collection method. The statistical population of the research included faculty members of Tabriz University. Research data was collected through library study and questionnaire. The collected data were analyzed using the exploratory factor analysis method, and related factors were extracted.  
Findings: After studying related texts, 25 indicators were identified and using the exploratory factor analysis method in six factors, including access to research resources and facilities, gaining a scientific reputation and CV, the environment and working conditions of universities, the cultural-geographic affinity, the development of scientific cooperation’s, Accommodation costs were categorized. The importance of each index was checked from the subjects' point of view. The credibility and reputation index of universities with an average of 4.5, professional development and advancement with an average of 4.4, to create a solid scientific and research resume with an average of 4.3, observing the activities and work methods of others with an average of 4.3 were the most important.
Conclusion: The obtained results showed that the six factors of access to research resources and facilities, gaining a scientific reputation and CV, the environment and working conditions of universities, cultural-geographic affinity, the development of scientific cooperation, and accommodation costs are among the factors related to the international scientific mobility of Tabriz University faculty members.
Value: This research is important because it has identified the factors related to the international scientific mobility of Tabriz University faculty members. These factors can be considered in policy making and facilitating and encouraging the international scientific mobility of researchers and the internationalization of universities.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Scientific Mobility
  • University of Tabriz
  • International Scientific Mobility
  • Mobility of Faculty Members
مراجع
خورسندی طاسکوه، علی؛و لیاقت دار، محمدجواد (1387). ارتباطات بین دانشگاهی و نقش آن در گسترش همکاری های فرامرزی. تحقیقات فرهنگی ایران، 1(2)، 111-133.
صادق ویشکایی، مانی، و اسماعیلی گیوی، محمدرضا؛و ناخدا، مریم(1397). بررسی تأثیر تحرک علمی بین المللی اعضای هیئت علمی دانشگاه تهران بر عملکرد پژوهشی و همکاری های علمی آنها. پژوهش نامه علم سنجی،4(1)، 37-58.
محمدی، اکرم (1386). تاثیر ارتباطات علمی بر تولید دانش. مجله جامعه شناسی ایران، 8(1)، 52-75.
مهدی رضا، بارانی سپیده (1399). جایگاه تحرک علمی فرامرزی و بین‌المللی در دانشگاه‌های منتخب ایران. آموزش عالی ایران، ۱۲ (۴)، ۲۲-۱ .
Ackers, L. (2004). Managing relationships in peripatetic careers: Scientific mobility in the European Union. Women's Studies International Forum. 27(3), 189–201. 10.1016/j.wsif.2004.03.001.
Ackers, L. ,& Gill, B. (2005). Attracting and Retaining 'Early Career' Researchers in English Higher Education Institutions. Innovation. The European Journal of Social Science Research ,18(3), 277-299.
Allison, P. D., & Long, J. S. (1987). Interuniversity Mobility of Academic Scientists. American Sociological Review, 52(5): 643–652. https://doi.org/10.2307/2095600
Avveduto, S. (2001). International mobility of PhDs, in OECD (eds). Innovative people, Mobility of Skilled personnel in national innovation systems, Paris: OECD.
Bäker, A. (2015). Non-tenured post-doctoral researchers’ job mobility and research output: An analysis of the role of research discipline, department size, and coauthors. Research Policy, 44(3), 634–650.
Barjak, F., & Robinson, S. (2008). International collaboration, mobility and team diversity in the life sciences: impact on research performance. Social Geography, 3(1), 23–36.
Bauder, H. )2012(. The international mobility of academics: A labour market perspective. International Migration,53(1), 83-96.  https://doi.org/10.1111/j.1468-2435.2012.00783.x
Børing, P., Flanagan, K., Gagliardi, D., Kaloudis, A., & Karakasidou, A. (2015). International mobility: Findings from a survey of researchers in the EU. Science and Public Policy, 42(6), 811-826.‏ https://doi.org/10.1093/scipol/scv006
Cañibano, C., Otamendi, J., & Andújar, I. (2008). Measuring and assessing researcher mobility from CV analysis: the case of the Ramón y Cajal programme in Spain. Research Evaluation, 17(1), 17-31. https://doi.org/10.3152/095820208X292797
Cañibano, C., Otamendi, F.J. & Solís, F.(2011). International temporary mobility of researchers: a cross-discipline study. Scientometrics, 89( 2), 653-675 https://doi.org/10.1007/s11192-011-0462-2.
Cao, Y, Zhao, L, & Chen, R. (2016). International structure and incentives of technology transfer: Some new evidence from chinese universities. Journal of Technology Management, 4(1), 67-84. https://doi.org/10.1108/17468770910942843
Cornelius, L. J., & Greif, G. L. (2005). Schools of social work and the nature of their foreign collaborations. International Social Work, 48(6), 823–833.  https://doi.org/10.1177/0020872805057094
Dervin, F. (Ed.). (2011). Analysing the consequences of academic mobility and migration. Cambridge Scholars Publishing. Newcastle upon Tyne Publisher. Cambridge Scholars Publishing.
Enders, J. (1998). Academic staff mobility in the European Community: The ERASMUS experience. Comparative Education Review, 42(1), 46–60.
Enders, J., & Bornmann, L. (2002). Internationale Mobilität bundesdeutscher Promovierter - Eine Sekundäranalyse der Kasseler Promoviertenstudie. Verlag W. Kohlhammer.
Fernandez-Zubieta, A., Geuna, A., & Lawson, C. (2015). What do we know of the mobility of research scientists and of its impact on scientific production?  In book: Global mobility of research scientists (pp. 1-33). Retrieved from http://dx.doi.org/10.1016/B978-0-12-801396-0.00001-6
Franzoni, C., Scellato, G., & Stephan, P. (2015). International mobility of research scientists: Lessons from GlobSci. Available at:https://doi.org/10.1016/B978-0-12-801396-0.00002-8
Gureyev, V.N., Mazov, N.A., Kosyakov, D.V. et al. (2020). Review and analysis of publications on scientific mobility: assessment of influence, motivation, and trends. Scientometrics,124(2), 1599–1630. https://doi.org/10.1007/s11192-020-03515-4.
Guth, J., & Gill, B. (2008). Motivations in East-West doctoral mobility: Revisiting the question of brain drain. Journal of Ethnic and Migration Studies, 34(5), 825–841. https://doi.org/10.1080/13691830802106119.
Hallett, F. ,& Eryaman, M.Y. (2014). Beyond Diaspora: The Lived Experiences of Academic Mobility for educational researchers in the European higher education area. (Vol. 11).Bingley :Emerald Group Publishing Limited. https://doi.org/10.1108/S1479-362820140000011010.
Jaksztat, S.,Schindler, N., & Briedis, K. (2011). Die internationale Ausrichtung des wissenschaftlichen Nachwuchses. Hannover: HIS.
Jonkers, K., & Cruz-Castro, L. (2013). Research upon return: The effect of international mobility on scientific ties, production and impact. Research Policy, 42(8), 1366–1377. https://doi.org/10.1016/j.respol.2013.05.005.
Kim, T. (2009). Transnational academic mobility, internationalization and interculturality in higher education. Intercultural Education, 20(5), 395–405.
Kyvik, S., Karseth, B. & Blume, S. (1999).International mobility among Nordic doctoral students. Higher Education, 38, 379–400. https://doi.org/10.1023/A:1003762411195.
Larbi, F. O., & Ashraf, M. A. (2019). International Academic Mobility in Chinese Academia: Opportunities and Challenges. International Migration, 58(3), 148-162.‏  
Liu, J., Yin, Z., Lyu, W., & Lin, S. (2019). Does Money Accelerate Faculty Mobility? Survey Findings from 11 Research Universities in China. Sustainability, 11(24), 6925.
McInroy, G. R., Lichten, C. A., Ioppolo, B., Parks, S., & Guthrie, S. (2018). International Movement and Science: A survey of researchers by the Together Science Can campaign.‏
Meyer, J.-B., Kaplan, D., & Charum, J. (2001). Scientific nomadism and the new geopolitics of knowledge. International Social Science Journal, 53(168), 309–321.  
https://doi.org/10.1111/1468-2451.00317.
Millard, D. (2005). The impact of clustering on scientific mobility. A case study of the UK. Innovation: The European Journal of Social Science Research, 18(3), 343–359.https://doi.org/10.1080/13511610500186714
Minneci, F. (2018). Academic mobility within Europe: evidence on the mobility of Italian academics to Lisbon and London. University of Lisbon, Lisbon, Portugal.
Moed, H.F., Halevi, G. (2014). A bibliometric approach to tracking international scientific migration. Scientometrics, 101, 1987–2001. https://doi.org/10.1007/s11192-014-1307-6.
Musselin, C. (2004).Towards a European academic labour market? Some lessons drawn from empirical studies on academic mobility. Higher Education, 48(1), 55–78.
Netz, N., &Jaksztat, S. (2017). Explaining Scientists’ Plans for International Mobility from a Life Course Perspective. Res High Educ,58(5), 497-519.https://doi.org/10.1007/s11162-016-9438-7
Rostan, M., &Höhle, E. A. (2014). The international mobility of faculty. In The internationalization of the academy (pp. 79–104). New York:Springer.
Seggie, F. & Calikoglu ,A. (2021). Changing patterns of international academic mobility: the experiences of Western-origin faculty members in Turkey. Compare: A Journal of Comparative and International Education,48(1), 1-18. https://doi.org/10.1080/03057925.2020.1868975÷
UNESCO. (2001). What is Academic Mobility? Retrieved from http://www.unesco.org/education/studyingabroad
Van Heeringen, A., & Dijkwel, P. A. (1987). The relationships between age, mobility and scientific productivity. Scientometrics, 11(5-6), 267 280.https://doi.org/10.1007/BF02279349
Varantola, K., Friedholm, T, Jondell Assbring, M , Mellin , G , James Iversen,E, Rosdal,T, Scorto, L,& Boring, P (2014). Crossing borders: obstacles and incentives to researcher mobility.‏ Norway:NordForsk
Veugelers, R., & van Bouwel, L. (2015). The effects of international mobility on European researchers: Comparing intra-EU and U.S. mobility. Research in Higher Education, 56(4), 360–377.https://doi.org/10.1007/s11162-014-9347-6.
Vishkaei Sadegh, M., Esmaili Givi, M., & Nakhda, M. (2017). Investigating the effect of international academic mobility of Tehran University faculty members on their research performance and scientific collaborations. Journal of Scientific Research, 4(1), 37-58.
Wingens, M., de Valk, H., Windzio, M., & Aybeck, C. (2011). The Sociological Life Course Approach and Research on Migration and Integration. In M. Wingens, M. Windzio, H. de Valk, & C. Aybeck (Eds.), A life-course perspective on migration and integration (pp. 1–26). Dordrecht: Springer.https://doi.org/10.1007/978-94-007-1545-5_1.
Erija, Y., Yongjun, Zh. ,& He,J. (2020). Analyzing academic mobility of U.S. professors based on ORCID data and the Carnegie Classification. Quantitative Science Studies ,1 (4), 1451–1467. doi: https://doi.org/10.1162/qss_a_00088.
نشریه مطالعات دانش پژوهی
دوره 1، شماره 2 - شماره پیاپی 2
اسفند 1401
صفحه 78-99
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار